Thời tiết năm nay có nhiều điểm tương đồng với năm 2020 – năm ghi nhận thiệt hại lớn do lũ lụt ở miền Trung khiến 132 người thiệt mạng vì lở đất và 108 người chết vì lũ lụt.
Sáng 10/5, tại Hội nghị toàn quốc về phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2024, ông Hoàng Đức Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường), cho biết: “Hiện tượng ENSO – vốn chỉ làm thay đổi nhiệt độ mặt nước biển ở vùng xích đạo phía đông và trung tâm Thái Bình Dương – đang duy trì trạng thái trung tính cho đến cuối tháng 6 với xác suất 80-85%.
Từ tháng 7 đến tháng 9, ENSO được dự báo sẽ chuyển sang La Nina với xác suất 60-65% và có khả năng duy trì trạng thái này vào cuối năm. Chúng tôi đánh giá quá trình chuyển đổi từ El Nino sang La Nina sẽ gây ra tình trạng hạn hán, lũ lụt, giông, mưa đá ở nước ta năm nay tương tự như năm 2020 với các đặc điểm như: Mùa mưa muộn, bão, áp thấp Vùng nhiệt đới xuất hiện đột ngột trong thời gian ngắn của thời gian. Một khoảng thời gian”, Ông Cường cho biết.
Gỗ bị lũ quét cuốn trôi quanh một ngôi nhà ở Hướng Hóa, Quảng Trị, ngày 27/10/2020. (Ảnh: Hoàng Tạo).
Cụ thể, cơ quan khí tượng dự báo trên Biển Đông sẽ có 11-13 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, trong đó có 5-7 cơn ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam trong năm nay. Từ nay đến nửa đầu tháng 6 ít có khả năng xuất hiện bão và áp thấp nhiệt đới, tập trung vào nửa sau mùa bão, từ tháng 9 đến tháng 11 năm 2024.
Do ảnh hưởng của bão và áp thấp nhiệt đới, lượng mưa 6 tháng cuối năm được dự báo xấp xỉ cao hơn trung bình nhiều năm. Đặc biệt, khả năng mưa lớn sẽ tập trung vào những tháng cuối năm ở khu vực miền Trung.
Mùa lũ trên các lưu vực sông miền Trung và Tây Nguyên được dự báo ở mức trung bình nhiều năm. Đỉnh lũ năm 2024 ở hạ lưu sông Mã (Thanh Hóa), sông Cả (Nghệ An, Hà Tĩnh) ở mức báo động 1-2; Hạ lưu các sông chính từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa ở mức báo động 2-3, các sông ở Phú Yên, Ninh Thuận, Bình Thuận ở mức báo động 2 (cao nhất là báo động cấp 3).
Trước dự báo trên, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang yêu cầu các bộ, địa phương chủ động ứng phó với sự thay đổi trạng thái thời tiết từ El Nino sang La Nina. Cơ quan khí tượng cần nâng cao hơn nữa năng lực dự báo để chính quyền các cấp có thể đưa ra hướng dẫn phòng ngừa phù hợp.
Năm 2020, chỉ trong hơn 1 tháng từ 11/10 đến 15/11, miền Trung hứng chịu 8 cơn bão và 2 áp thấp nhiệt đới kèm theo mưa lớn. Trong đó, bão Molave đổ bộ vào Quảng Nam – Quảng Ngãi với sức gió cấp 11-12, kéo dài 6 giờ, mạnh nhất trong 20 năm qua.
Lũ lên nhanh trên 16 tuyến sông chính ở miền Trung. Sông Hiếu ở Đông Hà (Quảng Trị), sông Bồ ở Phú Ốc (Thừa Thiên Huế) đều vượt đỉnh lũ lịch sử năm 1999. Lũ xảy ra ở 7 tỉnh từ Nghệ An đến Quảng Nam, đỉnh lũ là vào ngày 12/12. có hơn 317.000 hộ gia đình với 1,2 triệu người và kéo dài tới 15 ngày.
Ngày 12/10, một công nhân tại thủy điện Rào Trăng 3, xã Phong Xuân, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế đang ngủ thì quả núi cao hơn 120m sập xuống, san phẳng nhà của người điều hành và chôn vùi. 17 công nhân.
Thiên tai năm 2020 khiến 291 người chết và 64 người mất tích, trong đó số người chết cao nhất là 132 người do lở đất và 108 người do lũ lụt. Hơn 336.400 ngôi nhà bị hư hỏng, tốc mái và di dời khẩn cấp; 198.300 ha lúa và hoa màu bị thiệt hại; 52.000 con gia súc và 4,11 triệu con gia cầm chết và bị cuốn trôi.
Thiệt hại kinh tế do thiên tai gây ra hơn 35.180 tỷ đồng, gấp 7 lần năm 2021, gấp gần 4 lần so với năm 2023.
- Kỷ lục nhiệt độ toàn cầu liên tục bị phá vỡ
- Mùa hè 2024 sẽ điên rồ nhất lịch sử châu Á
- Đông Nam Á trong “chảo lửa”, viết lại lịch sử khí hậu